Piracka paranoja

O tym, jak księgowość chce wygrać z marketingiem. Tylko czy słusznie?

Pomijając ACTA, PIPA, SOPA, zastanawia mnie ta zaciekłość walki z piractwem. Owszem, jest niekiedy szkodliwe, tak jak i niekiedy powoduje straty u wydawców. Przede wszystkim wtedy, kiedy jakaś firma pracuje i zarabia na pirackim oprogramowaniu.

Spójrzmy teraz na muzykę. Radio, czy muzyczne stacje telewizyjne (które bardziej się poświęcają w obecnych czasach głupkowatym programom i emitowaniem seriali) nie są dla odbiorcy najlepszym miejscem na poznawanie muzyki. Takim miejscem obecnie jest Internet. Daje możliwość łatwego i szybkiego dotarcia do utworu. Przesłuchania go, podzielenia się z innymi użytkownikami sieci. Np. znajomymi na portalu społecznościowym. Czy takie dotarcie do odbiorcy/klienta/słuchacza jest gorsze od radiowego? Gdyby nie Internet, wielu ludzi o wielu utworach nigdy by nie usłyszało.

  • Jak można odrzucać takie narzędzie reklamy?
  • Skąd przypuszczenie, że każdy przesłany w sieci plik muzyczny zamieniłby się w zakupioną płytę?
  • Skąd przypuszczenie, że wydamy choćby grosz na album, którego nie mieliśmy okazji usłyszeć?

Absurdalne myślenie, które może towarzyszyć tylko księgowym. Jakoś rynek muzyczny ma się dobrze, ba, nawet winyl odżył. Swego czasu Metallica walczyła z Napsterem. Wygrała… dziś sama każdy nowy album udostępnia na swojej stronie do przesłuchania – jako jedni z nielicznych zrozumieli czym jest Internet. Piraci jedni!

A filmy i seriale? Czy kina mają się tak źle, płyty DVD i Blu-Ray nie schodzą z półek? To trochę inna rozrywka, nie tak wielokrotnego użytku jak muzyka, więc tutaj można zrozumieć obawę o utratę dochodów z powodu pirackich kopii filmów. Ale czy to do końca tak jest? Nie po to ludzie kupują sobie dobre telewizory, zestawy 5.1 by oglądać film w niskiej jakości.

Spójrzmy przy tym na dostępność. Często seriale/filmy emitowane są tylko, w niektórych krajach, lub emitowane ze sporym opóźnieniem. Na nośniki nakładane są blokady regionalne.

Kiedy jeszcze Internet nie istniał, granice były szczelniejsze, Kowalski ze Smithem nie mieli okazji się poznać i na co dzień, mimo dzielącej odległości, rozmawiać, pewnie nie stanowiłoby to szczególnego problemu. Ale dziś, Polak, Amerykanin, Francuz, Japończyk są sąsiadami. Dzięki Internetowi żyją w tym samym świecie, czerpią z tej samej kultury. Jeżeli w danym kraju twórcy nie wydadzą swojego dzieła, odbiorca nie będzie miał do niego legalnego dostępu, to co zrobi? Tak jak jego kolega z innego kraju chce żyć w tej samej sferze kulturowej, być tak samo na bieżąco ze wszystkim co się na świecie dzieje. Czy to takie dziwne, że dostanie wtedy piracką kopię od kolegi z innego kraju? Skoro twórca/wydawca w tej globalnej wiosce zignorował swoich klientów, to niech się nie dziwi, że zdobyli jego pracę w inny sposób.

Bardzo jestem ciekaw ile z pirackiego obrotu serialami i filmami wynika ze zwyczajnego braku dostępności.

Kolejna sprawa, to traktowanie klienta z pogardą. Ile to już razy trafiłem w sklepie na film na Blu-Ray z dźwiękiem polskim w standardzie 2.0 (to jest to Wasze high definition, po to kupiłem kino domowe?). Albo braku jakichkolwiek tłumaczeń w materiałach dodatkowych, czy też z idiotyzmami typu napisy i lektor działający na raz bez możliwości wyłączenie jednej z tych wersji językowych. Zdegradowaniu jakości dźwięku w stosunku do wydań zagranicznych przy jednocześnie wyższej cenie (ostatnio wydane Gwiezdne Wojny). Serio? Mamy za to płacić? Macie nas za idiotów? Niech sobie zalega na półkach. Klient takim frajerem nie jest. To nie oznacza od razu, że coś się nie sprzedaje, bo można pobrać piracką wersję.

Nie wspominając o zmuszaniu klientów, którzy wydali niekiedy spore pieniądze, do oglądania reklam, spotów anty-pirackich i innych bzdur. Nie za to chcemy płacić. Ciekawe kiedy wydawcy muzyczni zaczną wciskać reklamy między kolejne utwory…

Gry komputerowe na zakończenie. Ile to razy zdarzyło się komuś kupić grę, która nie działa, albo działa źle mimo spełnienia wymagań sprzętowych i systemowych? No sami powiedzcie. I znów. Poważnie, mamy za to płacić? Mamy płacić za to, że testujemy czyjś produkt? Może pora, by firmy płaciły za poniesione przez graczy straty moralne. Nie po to odkładamy pieniądze, siadamy w końcu z nową grą do komputera, żeby przeżyć wspomniane rozczarowanie.

Albo brak wersji demonstracyjnych. To tak jak z muzyką. Jeleni szukacie? Mamy niekiedy wydać 150 zł za „nie wiemy co to”? Takie zdziwienie, że ludzie wolą w takiej sytuacji najpierw sprawdzić wersję piracką, traktując ją jako swego rodzaju demo?

Patrząc na problem piractwa widzę problem wielkich korporacji. Przerabiają kulturę na produkt. Funkcjonują w przeświadczeniu, że mamy to kupić, że mamy to kupić nawet jak jest byle jakie, nawet wtedy kiedy nie wiemy co kupujemy. Pożerają świat, marzą o tym, by człowieka ograniczyć, by nie mógł sam decydować, wybierać tego co chce i kiedy chce. Forsują porozumienia typu ACTA, by zyskać nad ludźmi jeszcze większą kontrolę, a i przy okazji wyeliminować przyszłą powstającą konkurencję. Skoro chcą bez sądu kogoś wyeliminować, bo „podejrzewają go o naruszenie praw autorskich”… nie żyjemy w wolnym i demokratycznym świecie.

Seriale dla nikogo

Kiedyś, dawno temu, kiedy byłem młodszy i kiedy istniały aż trzy programy, potrafiłem jeszcze oglądać seriale w telewizji. Obecnie, kiedy tych stacji niby jest całe mnóstwo, nie potrafię.

Z jednej strony pory emisji wielu seriali są poza zasięgiem przeciętnego widza, który zwyczajnie do pracy musi się wyspać, z drugiej nie oferuje się mu bloków powtórkowych o bardziej dogodnych porach. W ten sposób telewizji odpada pewne grono widzów i niektóre seriale tracą oglądalność. Jakby tego było mało, nie raz i nie dwa jakaś stacja, w której jeszcze próbowałem coś oglądać, z zaskoczenia przenosiła emisję na inny dzień czy też przerywała sezon w jego połowie (TVP2, Polsat, TVN w tym przodowały). Parę razy się tak sparzyłem, kolejnych razów nie będzie. Można się tłumaczyć, że marketing, pieniądze z reklam itd., a serial, który ma słabą oglądalność nie przynosi zysków. Może ja się na tym nie znam, ale niekoniecznie te same reklamy będą adresowane do fanów „Mody na sukces” i „Kryminalnych zagadek” czy „Bez śladu”. A do tego dochodzi zapewne fakt pojawienia się sfrustrowanych i zirytowanych konsumentów, którzy więcej razy nie nabiorą się na „emisję serialu”. Są jeszcze takie stacje jak Canal+ i HBO. Tam jeszcze się nie spotkałem z takimi niespodziankami i jeżeli trafi się coś wartego uwagi, pewnie zyskają telewidza. O ile nie okaże się, że pokażą serial po tym, jak został wydany na DVD i pojawił się w wypożyczalniach. Jednak komfort oglądania z płyty jest dużo większy i przyjemniej się ogląda nie czekając tydzień na kolejny odcinek.

Skoro już jesteśmy przy DVD, zawsze mnie zastanawiało kto kupuje te wszystkie seriale. Zadziwiają mnie ceny w granicach 150 zł za sezon, a czasem i wyższe. Niech ktoś mi odpowie, skąd na to wszystko może znaleźć pieniądze przeciętny polski konsument. Weźmy takie „Z archiwum X”, w Polsce pokazywane już i przez TVP2 i Polsat i TV4. Stary, pewnie większości widzom znany serial pojawił się w naszym kraju niedawno na DVD. Na Ceneo.pl najniższa cena jednego sezonu wynosi 149,90 zł. Przy 9. sezonach serialu to 1349,10 zł za całość, a przecież nie wszyscy widzowie korzystają ze sklepów internetowych. Sam zaglądając do klasycznych sklepów widziałem ceny za sezon tegoż serialu sięgające mniej więcej 190 zł. Czy nasi dystrybutorzy na głowę upadli? Kto to niby może kupić? Poza Romanem Karkosikiem trudno mi wskazać chętnych.

Kontynuując wątek seriali na DVD warto zwrócić uwagę na jakość. Jako fan „24 godzin” kiedyś nie wytrzymałem oczekiwania na kolejne odcinki w telewizji i pobiegłem do wypożyczalni. Wspomnę tutaj o pewnej ważnej według mnie kwestii. Filmy i seriale wydawane na płytach powinny posiadać wersje lektorskie i z napisami. O dubbingu tutaj nie wspomnę, bo Polacy i tak tego nie potrafią robić. Według mnie filmy, seriale, kino w ogóle powinno być dla wszystkich ludzi, młodych i starszych. Jedni chcą słyszeć oryginalną ścieżkę dźwiękową i korzystać z napisów, inni nie mogą z niej skorzystać, bo zwyczajnie mają słaby wzrok, wolniej czytają i oglądanie filmu/serialu staje się dla nich udręką. Niestety, w naszym kraju mało kiedy wydaje się filmy/seriale dla każdego. Tracą na tym wszyscy, bo i nie każdy konsument zechce nieodpowiadające mu wydanie kupić (nasi dystrybutorzy zacierają ręce z myślą o zysku, nieprawdaż?) i nie każdy widz nacieszy się swoim zakupem.

Pozostając przy „24 godzinach” – w jednym z pożyczonych przeze mnie sezonów, wybaczcie, nie pamiętam którym, pojawił się prolog do kolejnego. Tam, no cóż, nawet napisów nie było. Musiałem Mamie tłumaczyć każde zdanie – tak, tak, to nie tylko serial dla młodzieży, widać różnych widzów może zainteresować. To wszystko w cenie mniej więcej 150 zł za sezon. Nic dziwnego, że od miesięcy, jeśli nie lat, mijam te same, niszczejące już opakowania w salonach Empiku.

Ach, byłbym zapomniał: na pewno wszystkiemu winne jest piractwo!